Op de vlooienmarkt zag ik een vogelfluitje liggen. Het was van keramiek met rood en wit glazuur. Nieuw. Er bestaan ook ongeglazuurde fluitjes van terracotta of heel giftig gekleurde van plastic. In speelgoedwinkels of souvenirshops zijn ze nog wel te koop.
Het is een vogeltje met een lange staart waar een paar gaatjes in zitten. Er is een soort mondstukje om op te blazen. Het vogeltje is hol en via een gaatje bij de kop kan je er water in laten lopen. Het geluid en de toonhoogte kan door de hoeveelheid water enigszins veranderd worden.
Oorspronkelijk werd het vogelfluitje gebruikt om vogels te lokken die je dan gemakkelijker kon vangen. Later werd het pas kinderspeelgoed. Althans dat wordt vermoed.
Het fluitje kom je in veel landen tegen en is van alle tijden. Er was er een te zien op een terracotta tentoonstelling uit de eerste eeuw na Chr. En in West-Europa werden er talloze van pijpaarde uit de 7e eeuw maar ook uit de 14e eeuw of de 17e eeuw gevonden. Ook benen exemplaren zijn bekend. Vergelijkbare fluitjes worden nu nog in Aziatische landen gemaakt.
Het fluitje van de vlooienmarkt deed me plotseling aan het boek 'Vogels zonder vleugels' van Louis de Bernières denken.
In het beklemmende boek over de gebeurtenissen in een dorp aan de Middellandse Zee in het begin van de 20e eeuw waar de bevolkingsgroepen van Armenen, Grieken en Turken vreedzaam naast elkaar leefden totdat internationale spanningen tijdens de wording van de moderne Turkse staat en de gebeurtenissen rond de Tweede Wereldoorlog er voor zorgden dat mensen gedeporteerd en vermoord worden. Met de uitruil van Grieken en Turken en het verlaten van hun dorpen in 1923 als slot.
Het boek van De Bernières is gebaseerd op de gebeurtenissen in het dorp dat nu Kayaköy heet, dicht bij Fethiye. Ik ben er enkele keren geweest. Voor mij was de tragiek, het persoonlijke drama en de ellende nog voelbaar.
Ik herinner me dat er in het boek twee jongens voorkomen die beiden een vogelfluitje bezitten. Ze kunnen elkaar hiermee waarschuwen en van hun komst verwittigen. Maar als een van de jongens na jaren van afwezigheid weer terugkomt, krijgt hij geen antwoord meer.
De ene jongen deed met het fluitje het geluid van een nachtegaal na en de andere jongen dat van een merel.
De ene is een trekvogel en de andere een standvogel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten