vrijdag 22 april 2011

Stokvis beuken

Als kind en in mijn jonge jaren ben ik nooit aan de Middellandse Zee geweest. Aanvankelijk om financiële redenen maar later vooral vanwege het politieke klimaat in de landen aldaar.
Vele jaren later was de situatie veranderd en bevond ik me op een Grieks eiland waar ik kennismaakte met het octopus slaan. We zaten in een klein hotelletje aan de kade. En vanaf ons balkon konden we de dagelijkse activiteiten in de haven waarnemen.
Op een ochtend zag ik een man met een onduidelijk voorwerp herhaaldelijk op de stenen kade slaan. Ik ben even gaan kijken en het voorwerp bleek een flinke inktvis, een octopus te zijn. De man ging wel een kwartier lang door met dezelfde handeling. Met een speciale techniek en een aan het beest vastgemaakt touw, haalde hij het na iedere mep weer naar zich toe en pats, daar ging het weer.
Had het iets met de inktklier te maken?  Uit de biologieles op school wist ik me enigszins te herinneren hoe een inktvis in elkaar zat en ik kende ook de meerschuimen rugschildjes die je aan de vloedlijn op het strand kan vinden. Maar nu stond ik toch perplex.
Vragen kan altijd en zo kwam ik te weten dat het slaan gebeurde om het vlees soepel te slaan. Anders zou het te taai zijn.
Daarna heb ik het vaker gezien en gehoord en tegenwoordig doet het geluid me denken aan mijn vader. Hij was een echte visliefhebber die regelmatig stokvis mee naar huis bracht. Dan assisteerde hij in de keuken en zong daarbij een rijmpje:

Stokvis beuken
Moeder in de keuken
Vader in de gang
Oh wat werd die stokvis bang.

Het kon variëren en hij verzon iedere keer iets anders. Een stokvis was een gedroogde kabeljauw uit Noorwegen, die daar aan stokken gedroogd werd in de wind. Het gewicht nam dan met ongeveer 80% af en dat was praktisch voor het transport.
Maar om de vis weer gebruiksklaar te maken moest hij geweekt worden in het water. Dat nam twee dagen in beslag. Om het proces te verkorten tot een paar uur werd de vis met een hamer a.h.w. murw geslagen.

Op een keer zaten we ergens aan de kust in Turkije in een mooie baai. We zaten aan de koffie. Prachtig uitzicht. Plotseling hoorde ik het weer. Iemand was octopus aan het slaan. Hier geen stokvis.
Het geluid kwam van ver. Maar de hoge rotswand vlak achter het strand weerkaatste het geluid dat heel goed te horen was.
We wandelden later in de richting van het geluid. En wat bleek. Een viertal mannen was bezig een soort matjes in zee te wassen en op de rotsen uit te kloppen.
We vertelden de mannen wat we meenden gehoord te hebben. Ze moesten er hartelijk om lachen en vertelden dat de matjes gebruikt werden in een olijfpers. Ze werden gereinigd voor de volgende oogst.

Van een restaurant-eigenaar hoorde ik dat je een octopus niet mals hoeft te slaan omdat invriezen hetzelfde effect sorteert.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten