Het is in ieder geval interessant om te zien hoe de wereld verandert en concepten die we gebruikten om ons bestaan in te delen, leefbaar te houden en te besturen over boord gezet worden.
Op de middelbare school leerde ik ooit dat men voor het vestigen van een winkel een bedrijfsvergunning nodig had. Een winkel moest passen in het zeer gedetailleerde bestemmingsplan van een gemeente, waarin tot gek wordens toe voorschriften stonden waar men zich aan moest houden, waar wel en geen winkels gevestigd mochten worden. Er moest meen ik ook een doelgroeponderzoek of een berekening gemaakt worden om te voorkomen dat er in een dorp van 3000 inwoners geen 100 bakkers kwamen. Overlast voor de buurt moest voorkomen worden en zo waren er nog wel wat dingetjes.
Ik kwam erop toen ik over de hoofdweg bij Bodrum reed. Vorig jaar werd daar een enorm gebouw neergezet. Eén verdieping hoog met een glazen voorgevel van een meter of vijftig. Ik dacht toen aan een grote showroom voor een belangrijk automerk.
Maar nee, er werd onlangs een bouwmarkt, waarvan er overigens al een behoorlijk aantal zijn, in geopend. En als je nu door die prachtige voorgevel naar binnen kijkt zie je alleen maar stellingen staan met bouwmateriaal.
Er was eerst gebouwd, eigenlijk zonder vaste bestemming, en daarna werd een huurder gevonden.
Het vestigingsklimaat in Turkije is vrijer dan in Nederland. Natuurlijk zijn er regels en voorschriften maar de mogelijkheden zijn ruimer.
Maar op dit gebied is Nederland de laatste jaren ook drastisch veranderd. De bescherming van de burger, klant zowel als ondernemer, is veranderd. Er lijkt sprake van meer eigen verantwoordelijkheid. Het enige vestigingscriterium voor het openen van een winkel is het bestemmingsplan van de gemeente geworden. Geen winkels met gevaarlijke stoffen in een winkelstraat bv. maar 10 bakkers naast elkaar is geen probleem, 10 bloemenwinkels? Ook prima. Eerder werd daar tegen gewaakt, spreiding was noodzakelijk. Ik meen dat er alleen voor de horeca nog een vestigingsbeleid bestaat vanwege mogelijk overlast.
10 bakkers naast elkaar? Goed voor de concurrentie.
Failliet? Ja, je wilde toch zo graag!
Maar hier gaat het veel verder. En wat misschien minder leuk is voor plaatselijke middenstand is de alsmaar doorgaande bouw of verbouw van grote supermarkten. Aan de zelfde weg waar de genoemde bouwmarkt staat, staat een hypermarkt van Kipa. Deze winter werd begonnen met de verbouw van de winkel, hij werd bijna twee keer zo groot en heeft nu een afmeting van ongeveer 100 bij 100 meter, met uiteraard een enorme nieuwe parkeergelegenheid. Het is nu een 'Kipa Extra Hypermarkt' en alles is er te koop, nou ja bijna alles. Er zijn al heel veel grote supermarkten in de buurt maar de verwachting is natuurlijk dat er een markt voor is.
Daarnaast heb je het fenomeen dat er overal in de omgeving discount supermarkten worden geopend. Door een kleiner aanbod van grote merken en meer kleinere merken en het achterwege laten van gigantische reclamecampagnes plus een eenvoudig winkelconcept liggen de prijzen er ongeveer 30% lager. Discounters als Bizim, Bım en A101 openen jaarlijks meer dan 2000 winkels in heel Turkije. Ze trekken vooral klanten die niet naar de duurdere Kipa of Migros gaan. Maar helaas trekken ze ook veel klanten weg bij alle kleine bakkals en markets die je op de gekste plaatsen kan tegenkomen. Daarvan zullen er jammer genoeg de komende jaren een groot aantal uit het straatbeeld verdwijnen, vermoed ik.
Aan het strand staan de restaurants zij aan zij. Honderden meters achter elkaar. Engelse vrienden komen hier graag omdat er op veel plaatsen 'Full English Breakfast' wordt aangeboden. De prijzen variëren van 7,5 tot 18 TL. Ik heb het zelf nooit geprobeerd, maar ik weet zeker dat er geen bacon en saucijzen van varkensvlees worden geserveerd.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten