Als vrienden of bekenden uit Nederland tegen mij zeggen dat ze Turkije wel een erg militaristisch land vinden bedoelen ze daar niet iets positiefs mee. Militaristisch en militarisme zijn twee begrippen die in West-Europa over het algemeen een negatieve lading in zich bergen. En als we militarisme omschrijven als een voorliefde voor o.a. uniformen (ook voor kinderen), wapens, vlaggen, medailles, heldenverering, bevelen en gehoorzamen, dan komt Turkije wat mij betreft zeker voor die kwalificatie in aanmerking.
Het volgende voorbeeld wil ik noemen. Op een dag als 19 mei, de dag die gezien wordt als het begin van de Turkse Onafhankelijkheidsoorlog in 1919, komen bovengenoemde uitingsvormen allemaal aan bod.
Ik heb de herdenkingsbijeenkomst enkele keren bijgewoond en ik was verbijsterd. Schoolkinderen paraderen in formatie onder muzikale begeleiding van trommels door het stadion waar de herdenkingsbijeenkomst plaatsvindt. Ook paraderen er soldaten terwijl hoge militairen en politici de parade afnemen. Kleine kinderen in militair uniform lopen in de optocht mee. Honderden vlaggen wapperen aan alle kanten. Historici beweren dat de latere president Mustafa İsmet İnönü dergelijke manifestaties in 1932 op een reis naar het Italië van Mussolini en het Rusland van Stalin gezien heeft en ze daarna later in Turkije heeft ingevoerd.
Volgens veel moderne Turken past deze jaarlijkse herhaling op deze schaal en vooral op deze manier niet meer in het huidige, democratisch wordende Turkije. Zij stellen dat de mentaliteit moet veranderen en dat politici daar een actieve rol in moeten spelen.
Een schrijnend voorbeeld vind ik dat bij een begrafenis van een militair die in actie gesneuveld is, kleine kinderen, peuters zelfs, aanwezig zijn in militair uniform.
Het Turkse leger is één van de grootste permanente legers ter wereld. Binnen de NAVO is meen ik alleen het leger van de VS groter. Het defensieapparaat bestaat uit meer dan een miljoen mensen waarvan 800.000 in actieve dienst. Op de ranglijst van modernste, best geoutilleerde legers staat het in de top 5.
En als we dan het agressieve taalgebruik van bv. minister-president Erdoğan zien in binnenlandse en vooral buitenlandse spanningsvolle aangelegenheden kan ik het jammer genoeg alleen maar eens zijn met de bewering dat Turkije een militaristisch land is.
Het overtuigen van je tegenstanders middels geweld is beslist nog een overblijfsel van de mens als biologisch wezen. Leven en overleven. En het kan best zijn dat dat nog in ons zit.
In de VS en in Europa hebben heel veel mensen er een hobby van gemaakt om veldslagen uit de Tweede Wereldoorlog of de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog of de Romeinen tegen de Gothen en wat al niet meer op locatie in historische kostuums na te spelen, reenacting wordt dat genoemd. Ik zie me zelf daar niet aan meedoen maar dat er minder slachtoffers bij vallen is een feit en als het helpt? In Turkije ken ik dergelijke manifestaties niet. Misschien een idee?
Maar het allereenvoudigste is natuurlijk het naspelen van Waterloo of Galipolu of welke slag dan ook gewoon thuis in de huiskamer op een grote tafel met tinnen soldaatjes. Dan vallen er zeker geen doden of gewonden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten