vrijdag 30 september 2011

Een grijs beeld

In berichtgeving over Iran kom je de vreemdste dingen tegen. Iran is een tamelijk gesloten land en de berichten die ons bereiken zijn vrijwel nooit te verifiëren en het waarheidsgehalte blijkt achteraf vaak twijfelachtig.
De overheid manipuleert gegevens om politieke redenen.
En veel berichten uit dat land neem ik dan ook meestal een beetje meewarig glimlachend tot me. De inhoud bij voorbaat al in twijfel trekkend. Niet dat de aangekaarte kwestie niet serieus genoeg zou zijn, maar de inhoud wordt bijna op een kinderlijke manier weergegeven.
Onlangs las ik het bericht dat men in Iran geweld van de televisie wil gaan verbannen. Volgens de staatsomroep is het tonen van gewelddadige beelden een belangrijke oorzaak voor de toename van geweld in de samenleving. Nou daar is men snel achter gekomen.

De invloed van televisie, internet, video, clips en computergames op het gedrag van mensen is evident. Je kan zeggen dat vanaf het moment dat de eerste films vertoond werden het een gouden onderzoeksgebied is geweest. Duizenden onderzoeken zijn er geweest en verband tussen de genoemde middelen en positieve en negatieve gevolgen zijn overduidelijk aangetoond.
Van mijn moeder weet ik dat zij in de twintiger jaren haar kapsel en kleding hetzelfde probeerde te dragen als bepaalde filmsterren uit die tijd zoals Karady Katalin en Marlene Dietrich. Jongens gingen roken omdat hun filmhelden dat ook deden of wilden een motor. Dit waren nog vrij onschuldige imitaties.
Maar in de loop der jaren werd televisie etc. meer en meer gericht op kinderen van steeds jongere leeftijd. En zo werd het onderzoeksgebied alsmaar groter. Wordt een kind slimmer van televisie, ontwikkelt het een beter gevoel voor logica, leert het sneller anticiperen, gaat het sneller en gerichter reageren, gaat de taalontwikkeling sneller? Een paar van de vragen.
Maar ook negatieve ontwikkelingen kwamen aan bod. Wordt een kind er agressiever van, gaat het minder gevaar zien, gaat het vaker negatief gedrag nabootsen, wordt gebruik van geweld als normaal ervaren? En zo verder.
Goed, in Iran is men er nu ook achtergekomen dat die invloed van films en soaps en games op de samenleving bestaat. Er moet opgetreden worden tegen de toename van criminaliteit.
Alle zenders kregen van de staatsomroep een brief met daarin: "Het tonen van gewelddadige beelden - van veraf of dichtbij - in het bijzonder die van moord, marteling, bloedvergieten, gevechten en stervenden is verboden evenals beeldmateriaal dat geweld op welke manier dan ook promoot of rechtvaardigt."
Vanzelfsprekend krijgt het Westen de schuld. Satellietschotels ontvangen de beelden die drugsmisbruik, seks, en geweld promoten, aldus de nationale politiechef.
Dat de economische toestand van het land een rol speelt wordt verzwegen. Door internationale sancties, jeugdwerkloosheid, hoge inflaties en afschaffen van allerlei staatssubsidies op levensmiddelen en energie is de situatie ernstig verslechterd.
En inderdaad wordt er dagelijks heel veel geweld via televisie, film en internet op ons losgelaten. En sommige mensen weten daar niet mee om te gaan en laten zich verleiden tot gelijksoortig gedrag.
Ook in Turkije is geweld uit de samenleving niet los te denken. En de cijfers liegen er niet om. Geweld is alom vertegenwoordigd zowel binnenshuis als buitenshuis. Turkije heeft een slechte reputatie wat dat betreft. Maar de aanwezigheid van naar schatting 10 miljoen wapens onder de bevolking, het goedpraten van huiselijk geweld en het niet adequaat optreden tegenover geweld tegen vrouwen hebben daar veel mee te maken.
Televisiebeelden verbieden en censuur toepassen lijken in eerste instantie wel bruikbare middelen om gewelddadig gedrag terug te dringen maar ook hier zal verbod natuurlijk niet werken.
In Turkije wordt wel tv-censuur toegepast op roken. Zeker een sympathieke poging om het aantal kankergevallen terug te dringen. In Turkse programma's mag niet gerookt worden en op buitenlands beeldmateriaal wordt sigaret of andere rookwaar met een grijs blokje over het beeld onzichtbaar gemaakt. Het zou best lastig worden om een film nog te volgen als dat ook gedaan wordt met alle wapens die vertoond worden, alle schiet- en vechtpartijen, alle moordzaken en stervenden. Tv begint dan weer op tv uit de vijftiger jaren van de vorige eeuw te lijken. Toen werden ook stukken uit de films geknipt of werd het beeld grijs. Maar dan verscheen al snel het bordje "storing".

Geen opmerkingen:

Een reactie posten