In Bodrum en omgeving ken ik minstens zes tweede hands winkels. Grote en kleine bedrijven waar een gigantische hoeveelheid en verscheidenheid aan artikelen te vinden is. De een verkoopt wat meer troep dan de ander maar vrijwel alles is er te koop. Af en toe loop ik wel eens binnen om zo maar te kijken of er iets van mijn gading bij is. Ik let speciaal op massief houten meubelen. Ik zoek nog een tafel en een kast.
Bodrum is een toeristenplaats bij uitstek. Het aantal hotels en restaurants is indrukwekkend. Ieder jaar zie je weer een groot aantal nieuwe namen in de bladen en op de billboards verschijnen. En af en toe probeer ik dan wel eens een aantrekkelijk uitziend eethuis uit. Laatst liep ik door de stad naar een restaurant dat vorige zomer geopend was en wat me bij kennismaking bevallen was. Ik wilde daar even een hapje nemen. Maar helaas was de zaak gesloten. En zulk soort dingen gebeuren regelmatig en niet alleen in de horeca maar ook allerlei winkels sluiten soms na een aantal maanden alweer. En niet zo heel verwonderlijk. Ieder moment zie je weer nieuwe zaken, vaak op de onmogelijkste plaatsen en ieder moment zijn er weer verdwenen. Heel veel mensen proberen het gewoon. Ze lenen geld van vrienden en familie en starten een zaak. Vorig jaar was de kok nog schilder en dat jaar ervoor nog elektricien. Heel vaak gaat het mis en komt de inventaris bij de tweede handswinkel terecht. Het aanbod keukenapparatuur, diepvriezers, fornuizen e.d. is enorm.
De in- en verkoop gebeurt meestal contant. Bonnen worden niet geschreven, administratie wordt minimaal bijgehouden en inkomstenbelasting wordt vrijwel zeker niet betaald. Een heel normaal verschijnsel trouwens. De informele economie is erg groot. Van de ongeveer 24 miljoen werkenden werken er 10 miljoen in het informele circuit. En van de officieel geregistreerde werkenden betaalt ongeveer 20% inkomsten belasting. Turkije kent een indirect belastingsysteem op producten, waardoor mensen de belastingen minder bewust, minder direct ervaren. Daardoor bestaat een houding van onverschilligheid t.o.v. corruptie en geldverslindende overheidsaangelegenheden. 'Het is toch mijn geld niet' wordt dan vaak gezegd. Maar de consequentie daarvan is dat veel mensen zich daardoor niet al te druk maken om verspilling of corruptie.
Dit kan niet goed zijn voor het democratisch functioneren van de overheid. Als mensen corruptie en verspilling door de overheid niet als hun probleem zien, zal men niet snel protesteren en zal de controle op de overheid tekort schieten. Uit onderzoek blijkt dat belastingontduiking door de meerderheid van de Turken als begrijpelijk wordt aanvaard. Onder functionarissen van de belastingdienst ligt dit percentage op 44 procent. Niet erg aannemelijk dat er dan een stringent beleid gevoerd wordt. Misschien zou het aantal direct belasting betalenden omhoog moeten om een soort bewustheid te creëren die bij kan dragen aan een verhoging van de controle op de overheid en daardoor aan een verbetering van het democratische systeem van Turkije.
Hoe groot de grijze economie of de informele economie is weet niemand. Inherent aan het systeem is dat er weinig over bekend is. Maar er wordt vermoed dat het 30% van het bruto binnenlands product bedraagt.
Ik heb een mooie buffetkast gevonden in een tweede handswinkel. Ik ben er vrijwel zeker van dat de winkelier geen inkomstenbelasting betaalt. Ik heb nog even geaarzeld maar ik denk dat ik niets verkeerds gedaan heb. Ook niet moreel?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten