Künefe

Als ik de landkaart van Turkije bekijk zijn er een paar dingen die me altijd direct in het oog springen. En dan bedoel ik niet het feit dat Turkije in twee werelddelen ligt want dat zie je niet meteen. Nee de enorme kustlijn is altijd het eerste ding dat me iedere keer weer opvalt. Ik meen dat er sprake is van een ongeveer 7000 km lange kust. Zowel het Europese als het Aziatische deel van het land grenst voor een belangrijk deel aan water.
Als tweede valt me altijd de vorm van het land op. Het moderne Turkije ziet eruit als een blok, is een 'zwaar', massief land met die rechthoekige vorm.
En dan zijn er steeds weer enkele details waar ik wat scherper naar kijk. Dat is de ligging van een aantal Griekse eilanden, bijna tegen de kust van Turkije aan. Eigenlijk bijzonder vreemd. Maar er is nog een opvallend detail. En dat is dat rare stukje land aan de grens met Syrië. Een vreemd wormvormig aanhangsel aan dat rechthoekige blok. De provincie Hatay aan de Middellandse Zee.

Hoewel de gebeurtenissen aan de grens met Syrië ten gevolge van de politieke situatie momenteel dagelijks groot nieuws zijn, zeker na de toezegging van minister-president Erdoğan dat alle Syriërs hier welkom zijn, was dat niet de directe aanleiding om even stil te staan bij Hatay.
Nee, dat kwam zo. 's Zomers loop ik bijna dagelijks langs een restaurant waar voor de deur op het trottoir een reclamebord staat met de tekst: Künefe Hatay'dan of te wel: kunefe uit Hatay. De mensen die in het restaurant werken, kennen me en doen geen moeite me binnen te lokken. Maar vorige week was er opeens een nieuwe bediende die toch een poging ondernam. Hij hield me bijna staande, juist voor het reclamebord. Ik ging niet op zijn verzoek in. Wel moest ik thuis weer even aan dat bord denken. Je loopt er normaal aan voorbij, het valt niet meer op. Maar toch bijzonder.
Er wordt namelijk een product aangeboden uit hetzelfde land, maar uit een streek hemelsbreed ongeveer 1000 km bij ons vandaan. Net zo alsof je in Amsterdam in een restaurant op de menukaart een ..... vindt uit Stockholm of Boedapest of Barcelona.
Ooit heb ik wel eens künefe gegeten. Het is een heel zoet dessert dat me deed denken aan baklava. Er wordt wel verteld dat de oorsprong in Nablus op de westelijke Jordaan oever ligt maar of dat waar is wordt betwijfeld door velen en is eigenlijk van geen belang. In het Midden-Oosten bestaan honderden variaties van simpel tot uiterst ingewikkeld.
Voor de simpelste manier die ik ken, heb je nodig:

• 400 gram deeg van grof gemalen tarwe en water
• 100 gram boter
• 200 gram ongezouten geraspte licht gele kaas
• 400 gram suiker
• 4 glazen water

Kook de suiker en het water voor de siroop.
Neem een groot rond bakblik en smeer dat in met een deel van de (gesmolten) boter.
Vermeng het deeg met de rest van de (gesmolten) boter.
Neem de helft van het deeg en druk dat uit in het bakblik.
Bedek dit met de kaas.
Doe de andere helft van het deeg erover en druk (vooral de randen) goed aan.
Bak dit in de oven (180 graden) of op een vuur tot het goudbruin is en giet de afgekoelde siroop erover.
In puntjes snijden en warm opdienen.

Na de Eerste Wereldoorlog werd Hatay aan Syrië toegewezen. Het werd per mandaat bestuurd door de Fransen. In het gebied woonden voornamelijk Turken die niet bij Syrië wilden horen. Ze kwamen in opstand en sloten zich in 1939 bij Turkije aan.
Syrië erkende de toestand niet tot na de dood van president Hafiz al-Assad in het jaar 2000.
Ooit was de hoofdstad van Antakya (Antiochie) heel bekend uit de Hellenistische tijd, zeer belangrijk als handels- en cultureel centrum.
De bevolking veranderde. Er woonden Grieken, Arabieren, onderdanen van het Osmaanse Rijk en nu dus Turken.
Zal de künefe veranderd zijn?