Ooit hadden alle volkeren in alle landen op aarde een eigen koning of keizer of tsaar of laten we zeggen een vorst. En de gewone mensen, de "onderdanen" waren, ondanks het feit dat ze vaak genoeg kritiek op hun heer en meester hadden, toch meestal wel tevreden met het feit dat ze een vorst, een "bovendaan", hadden. Men hoorde erbij als volk en de koning zorgde voor bescherming tegen andere volkeren en vorsten.
De onderdanen vonden en vinden vaak nog steeds dat het zo hoort en dat het zo goed is. Ze aanbidden of in ieder geval respecteren de vorst en ze willen het vorstenhuis niet kwijt. Ondanks corruptie, machtsmisbruik, escapades, vriendjespolitiek, fraude, belastingontduiking, misdragingen, of geldsmijterij blijft men loyaal.
Soms zijn er binnen een vorstenhuis geen nazaten meer voor de opvolging beschikbaar. Moord, ouderdom, onvruchtbaarheid, besmettelijke ziekten, broedermoord, krankzinnigheid en meer kan daarvan de oorzaak zijn. Soms ook is het volk in opstand gekomen en is de vorst verdreven. Maar vaak komt na de revolutie het berouw en wordt de vorst of een pretendent wederom op de troon gehesen.
En als men geen troonopvolger meer had creëerde men of importeerde men er wel een. Voorbeelden te over.
Adellijke families, de vorstenhuizen, boden zelfs hele landen aan om toch maar iemand geïnteresseerd te vinden om het koningschap op zich te nemen om een zekere politieke stabiliteit te creëren.
Zo werd Jean Bernadotte, een maarschalk uit het Franse leger van Napoleon in 1810 koning van Zweden met als naam: Karel XIV Johan van Zweden.
Karel van Denemarken was als Hakoon VII in 1905 koning van Noorwegen geworden.
In Griekenland werd in 1833 nadat het land zich bevrijd had van de Turkse overheersing Otto van Beieren tot koning gekroond. Hij trad af in 1862 waarna Prins Willem van Denemarken hem opvolgde.
En zo zijn er zeer veel meer voorbeelden te noemen.
Maar in sommige landen had de politiek of de bevolking genoeg van de vorstelijke spilziekte of oorlogshobby en werd het koningshuis verdreven. In bv. Frankrijk en Rusland nam men rigoureuze maatregelen om van de royalty's af te komen.
Wel gebeurde het soms dat er na enige tijd na een revolutie of opstand en verdrijving een restauratie plaatsvond en het oude koningshuis weer aan de macht kwam.
In Spanje bv. werd Juan Carlos, de kleinzoon van de verdreven koning, na de dood van de dictator Franco in 1975 benoemd tot koning.
Ook in Italië, Roemenië en Rusland werden pogingen gedaan die tot nog toe mislukten.
Zou het einde van de monarchie dan toch in zicht zijn? Of maken de tientallen troonpretendenten nog een kans op het koningschap van Mexico, de VS, Oostenrijk, Hongarije, Frankrijk etc.? Hun tijd lijkt voorbij.
Sultan is ook een vorstelijke titel, overeenkomend met koning of keizer. De laatste sultan, en ook kalief, uit de Osmaanse dynastie was Mehmet VI. En met hem kwam in 1922 eigenlijk het sultanaat in Turkije aan zijn eind.
De publieke belangstelling voor de Osmaanse dynastie lijkt in Turkije op dit moment flink aan interesse te winnen gezien het aantal boeken dat verschijnt, gezien de historische spektakelfilms en gezien de zeer populaire tv-feuilletons over deze periode. Is er sprake van heimwee naar de "goede" oude tijden?
Het laatste jaar verschenen er in binnen- en buitenlandse pers regelmatig artikelen waarin gerefereerd werd aan Erdoğan de nieuwe sultan van Turkije.
Hij werd "de nieuwe keizer van het Midden-Oosten" genoemd na zijn bezoek aan Egypte vorig jaar.
In Kemalistische kringen beweert men dat Erdoğan zich lijkt te zien als een "Osmaanse sultan" die er met zijn manier van regeren op uit zou zijn de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht te willen controleren.
Politieke tegenstanders noemen ook zijn megalomane projecten zoals spoorwegen, kanalen, vliegveld en moskee als teken aan de wand.
In 2014 zijn er in Turkije presidentsverkiezingen. Dit keer is het voor het eerst dat niet het parlement bepaalt wie de volgende president wordt maar dat deze direct door de bevolking gekozen wordt.
Naar verluidt zal Recep Tayyip Erdoğan zich voor het presidentschap verkiesbaar stellen. En de verwachting is dat hij met grote meerderheid verkozen zal worden. Een nieuw sultanaat?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten