Censuur

"Man ga toch boeven vangen," was het laatste dat Harry de agent toevoegde nadat hij een bekeuring van € 340 had moeten betalen aan een verbaliserende agent vanwege het feit dat hij een prop papier (boodschappen briefje waarschijnlijk) netjes in de goot had gedeponeerd.
Er staan hoge boetes op verschillende, in de ogen van veel burgers, kleine overtredingen. En net als Harry sporen ze de agent dan aan om volgens hen zinniger en belangrijker werk te gaan doen.

In Turkije is een stevige discussie losgebarsten over een vervolgserie op de televisie. "Muhteşem Yüzyıl" (De schitterende eeuw) geeft een beeld van het leven van sultan Süleyman en de enerverende gebeurtenissen aan zijn hof. Een kostuumserie zou ik het noemen. Veel goud en sieraden, veel pracht en praal, veel paleizen en paarden, wapens en gevechten, romances en moorden.
De serie kent fans en tegenstanders. De fans zien een kostuumserie met veel romantische verwikkelingen en onschuldig tijdverdrijf.
De tegenstanders zijn laaiend en spreken schande van de manier waarop de sultan en diens leven wordt geïnterpreteerd en weergegeven door de makers.
Süleyman (1494-1566) was een van de langstzittende sultans. Van 1520 tot zijn dood in 1566 was hij de heerser over het Ottomaanse Rijk. In de westerse wereld bekend onder de naam Suleiman de Prachtige en in Turkije onder de naam Kanuni Sultan Süleyman (the lawmaker, de wettenmaker). De betekenis die hij had voor de hervorming van de wetgeving destijds, is volgens critici in de serie ondergesneeuwd met vooral vrouwelijk schoon en bezigheden die daarmee verband houden.
Grappig is dat er hieromtrent internationaal een misverstand zou zijn ontstaan. De uitspraak van het Engels is voor veel Turken erg moeilijk. Ook doordat sommige letters in het Turks niet bestaan treden er wel problemen op. In het Turks bestaat de letter w niet. W en v worden dan in sommige situaties nagenoeg hetzelfde uitgesproken. En "lawmaker" zou dan klinken als "lovemaker". Maar dit terzijde.
Maar voor heel veel mensen schijnt die "lovemaker" aanleiding te zijn geweest om de mediawaakhond (RTÜK) te bellen met het verzoek de serie te verbieden.
Afgelopen maand meldde minister-president Recep Tayyip Erdoğan zich in de discussie. Hij vond dat er tegen dit spotten met de historische feiten en het neerzetten van de sultan zoals gedaan door de regisseur opgetreden zou moeten kunnen worden. De eigenaar van het televisiekanaal zou al gewaarschuwd zijn. Volgens Erdoğan vraagt deze kwestie om juridische actie.
Het gaat natuurlijk niet om een documentaire en de schrijver van het plot en de regisseur van de serie veroorloven zich alle mogelijke vrijheden. En actie zal dan ook waarschijnlijk niet uitblijven. Een voorstel om tot actie over te gaan wordt door Kamerleden van de AKP (partij van Erdoğan) besproken. Als het tot stemming komt in de kamer zal een voorstel in die richting zeker worden aangenomen gezien de meerderheid van de AKP. Er wordt al druk gespeculeerd om met speciale wetgeving te komen en veel kijkers zullen hun populaire dizi (serie) dan moeten missen. En wie of wat volgt kan men zich afvragen.
De serie kent momenteel meer dan 150 miljoen kijkers in Turkije en de 43 landen waaraan hij is verkocht. Een verbod op uitzending in Turkije zal dus niet werken gezien de schotelontvangers. Alleen een verbod op het produceren van de serie zou dan nog mogelijk zijn. Dat brengt veel financiële problemen met zich. En Erdoğan zal zich daarmee in het buitenland behoorlijk belachelijk maken.
Ik heb wel een vermoeden wat het commentaar van Harry hier op zou zijn.

Yellow submarine

Hoe zat dat nou ook al weer. "De vrolijke oorlog". Een echte oorlog op het slagveld kan natuurlijk nooit vrolijk zijn. Maar volgens historici werd door velen de Eerste Wereldoorlog wel zo genoemd. Op 28 juni 1914 werden aartshertog Franz-Ferdinand van Oostenrijk en zijn vrouw doodgeschoten in Sarajevo door Gravillo Princip.
Volgens Oostenrijk zat Servië achter de aanslag en door de alliantiepolitiek van die tijd in Europa werden (bijna) alle Europese landen meegezogen in de strijd. Het Ottomaanse Rijk stond op instorten, de Balkan was een brandhaard, een nieuwe geopolitiek en landjepik stonden hoog in het vaandel. Oorlog dus van 1914 tot 1918.
In Duitsland, Frankrijk en Engeland meldden zich honderdduizenden vrijwilligers om welgemoed deze strijd, die naar verwachting maar enkele maanden zou duren, aan te gaan. Een "onbedorven, vrolijke oorlog" werd het in de pers genoemd.
Het pakte dus iets anders uit en de Eerste Wereldoorlog werd een hele smerige oorlog met miljoenen "vrolijke" slachtoffers.
Nee, echt vrolijk kon je daar niet van worden. Een oorlog is natuurlijk nooit vrolijk.
Hoewel?
Prins Pret, ja prins Bernhard der Nederlanden vluchtte naar Londen toen de Duitsers Nederland waren binnengevallen. Vrouw en kinderen reisden door naar Canada. De prins bleef in Londen. Daar, maar niet alleen daar, schijnt hij de bloemen aardig buiten te hebben gezet. De Tweede Wereldoorlog was voor de prins wel degelijk een vrolijke tijd. Althans volgens welingelichte kringen.
Koning George VI van het Verenigd Koninkrijk moet ooit tegen de prins gezegd hebben: "Van alle mensen die ik ken, ben jij de enige die echt van de oorlog genoten heeft."

Ongeveer een jaar geleden bleek Iran in het bezit te zijn gekomen van een drone van de Verenigde Staten. De Iraanse luchtmacht zou de besturing overgenomen hebben toen het vliegtuig binnen het Iraanse luchtruim kwam. En inderdaad werd een, zo te zien onbeschadigde, RQ-170 Sentinel op de Iraanse tv aan het volk getoond.
Een Iraanse speelgoedfabrikant kreeg toestemming om schaalmodellen van het toestel te produceren. En zo maar lagen de 25 cm grote speelgoedmodellen na enkele maanden in de winkel. Leuke droontjes in alle kleuren van de regenboog. Voor de aardigheid werd president Obama via de Zwitserse ambassade verblijd met een roze exemplaar.
Iran fabriceert nu een eigen levensgrote drone. En misschien ook wel in allerlei aansprekende, vrolijke kleuren. Binnenkort te aanschouwen.
Een vreemde veronderstelling?
Absoluut niet.
Iran bouwt sinds enkele jaren eigen onderzeeërs. De grote types werden ooit in Rusland gekocht. Maar gezien alle sancties tegen het land weet je maar nooit van wie je in de toekomst nog op aan kan. Dus wil Iran eigenlijk alles zelf produceren.
En het land is er in geslaagd om twee types in de vaart te brengen. Tot nog toe werden ze niet gespot maar onlangs werd er in alle openheid mee geshowd. Een video op de Iraanse staatstelevisie en foto's in de kranten met een oorlogsschip en onderzeeërs van eigen bodem.
Volgens westerse waarnemers leek het natuurlijk allemaal nergens op en helemaal niet de kleur. Deze was namelijk hemelsblauw en dat zou de onderzeeër wel erg gemakkelijk te traceren maken.
De spanningen in het Midden-Oosten lopen alsmaar verder op en wellicht maakt men zich klaar voor de strijd. Spierballen tonen? Kleur bekennen?
Ik heb me laten vertellen dat Iran ook een rode, een gele, een groene en een paarse onderzeeër bezit. Klaar voor een "kleurrijke, vrolijke oorlog?"

Verdwenen

De afgelopen weken werd ik iedere morgen als ik mijn laptop aanzette uitgenodigd om Anlantis te ontdekken. Atlantis'i keşfet stond er bij een prachtig gekleurde advertentie. Is dat dan nog steeds niet gebeurd, dacht ik toen ik de advertentie de eerste keer zag. Later toen ik de uitnodiging aannam (met het idee dan misschien de eerste te zullen zijn) en de advertentie aanklikte begreep ik dat het om een nieuwe aflevering van een computerspel handelde en niet om een reis met een touroperator.
Typisch eigenlijk dat Atlantis nog steeds niet teruggevonden is. Je zou trouwens over een herontdekking  moeten praten als Atlantis werkelijk bestaan mocht hebben. Ik meen dat de Griekse wijsgeer Plato een van de eersten was die in een van zijn werken het vergaan van de metropolis noemde. Sindsdien is er naar gezocht. Allerlei theorieën zagen het daglicht, die allemaal een andere plaats aanduidden waar de restanten eventueel teruggevonden zouden kunnen worden. Honderden verhalen,tv-series, boeken, films, games, schilderijen en liederen zijn over het onderwerp verschenen. En na duizenden jaren van zoeken is het nog steeds niet duidelijk of de stad bestaan heeft of dat er in de oudheid een schrijver was die een leuk ideetje op papier zette.
Met alle moderne technieken, technologieën, onderzeeërs, sonar en prijsjagers met hun bodemscanners zou men veronderstellen dat het toch niet mogelijk kan zijn dat de restanten van een hele stad, een volledige samenleving, nog niet teruggevonden is.
Maar misschien is een totale, absolute verdwijning toch mogelijk. Want zeer recent hebben we daarvan toch weer een waarschijnlijk voorbeeld van kunnen zien.
In de Koraalzee, ten noorden van Nieuw- Caledonië, in de Stille of Grote Oceaan,ligt of lag het Sandy Island. "Ontdekt" door de Fransen in 1792 en toen Ile de Sable genoemd. Herontdekt door walvisvaarders in 1876, schijnt het. En in 1908 voor het eerst op een kaart opgenomen.
En sindsdien staat of stond het eiland op alle landkaarten. Een langwerpig eiland ongeveer 30 km lang en 4 km breed. Toch een aardig eilandje. In de Times Wereldatlas, op Google Earth, of Google Maps, op weerkaarten en zeekaarten was het terug te vinden.
Een expeditie van een universiteit uit Australië kon op haar zoektocht naar het eiland helemaal niets vinden. De kapitein van het expeditievaartuig durfde aanvankelijk niet eens over de plaats met de bijbehorende coördinaten heen te varen, uit angst om op onder de zeespiegel gedaalde rotsmassa's te lopen.
Maar uit onderzoek bleek de zee daar ongeveer 1400 meter diep te zijn.
Heeft het eiland ooit bestaan. Is er een aardverschuiving geweest? Proeven met wapens? Moest er iets verborgen worden? Vernietigd? En waarom is het eiland nu op kaarten van Google Earth zwart gemaakt?
De kaartgegevens blijken afkomstig te zijn uit de database van de CIA. Dat roept bij sommige "analisten" natuurlijk vraagtekens op.
Kan het zo zijn dat de kaartenmaker in 1908 per ongeluk zijn pen heeft laten vallen waardoor een streepje ontstond dat daarna een eiland is geworden dat alsmaar is meegekopieerd? Of haalde hij een grap uit? Zijn er voor alle vragen plausibele verklaringen te vinden?
Misschien wel. Of toch een soort Atlantis?
Een kennis opperde de volgende verklaring:
"Op Guideways.com/prayertimes werden de Islamitische gebedstijden van het eiland genoemd. Met het verzoek eventuele fouten bij de plaatselijke moskee te melden.
Het eiland was dus ooit bewoond. Er was een trainingskamp van een terroristische beweging. En wat er verder gebeurd is laat zich raden," legde hij uit.

Belletje

Op de Turkse televisie wordt enorm veel reclame gemaakt. Met langdurige reclameblokken worden de uitzendingen precies op het afgesproken tijdstip onderbroken. Midden in een actie in een film, de vraag in een actualiteitenrubriek niet beantwoordend, een ramp wordt even stil gezet.
De veelheid aan reclame-uitingen op televisie is onbegrensd. Niet alleen vanwege het feit dat er honderden kanalen zijn te ontvangen, maar ook gezien het feit dat de looptijd van de uitingen over het algemeen zeer kort is. Steeds weer iets nieuws, steeds weer iets anders, het liefst steeds heel grappig.
En de meeste spotjes worden voorzien van een melodietje of een liedje. Daarbij wordt natuurlijk heel vaak gebruik gemaakt van bekende liedjes maar met op het aanbevolen product toegespitste woord- en zinspelingen.
Soms hele oude liedjes die vroeger erg populair zijn geweest en waarvan men kennelijk tamelijk goedkoop de rechten kan verkrijgen.
Amerikaanse en Europese liedjes uit een grijs verleden worden daartoe ook graag gebruikt. Veel van die muziek was in de oorspronkelijke taal populair maar vaak bestond er ook een Turkse versie. En eveneens waren er natuurlijk epigonen die op Turkse wijze een eigen aan Europese muziek herinnerend repertoire opbouwden.
Amerikaanse en Engelse muziek uit de zeventiger, tachtiger en negentiger jaren van de vorige eeuw is vooral in de toeristencentra met hun barretjes, clubs, discotheken en hotels nog steeds een vertrouwd geluid.
Ik hoorde ergens op televisie een reclamespotje van naar ik meen een telefoonaanbieder. Er werd gebruik gemaakt van een nummer van Dr. Hook and the Medicine Show volgens mij. "Sylvia's mother".

Nou zijn er in het verleden een heleboel popnummers verschenen waarin een telefoongesprek(gezang) werd gevoerd of de "operator" werd aangespoord. En dan schieten me te binnen "Operator" van Jim Croce. Of "Oprerator give me Jesus on the line" van Tennessee Ernie Ford. En vaag nog een paar anderen. Blondie, Joe Satriani etc.
Na de Tweede Wereldoorlog moest natuurlijk iedereen in Nederland Engels leren. Een soort eretribuut aan de bevrijders, maar natuurlijk ook omdat het een wereldtaal was en je eigenlijk niet meer zonder kon. En op school, het voortgezet onderwijs werd er heel veel aandacht aan besteed. Wat je nu een beetje terugziet in Turkije. Iedereen wil het leren.
En vooral Engelstalige liedjes waren uitermate geschikt om je idioom een beetje uit te breiden. Niet dat de gebruikte woordenschat nu heel veel bijzonders was, want die beperkte zich ook voornamelijk tot de Engelstalige equivalenten van ik hou van jou en ik blijf je trouw. Maar ook met zeer geringe kennis kon je de teksten toch aardig begrijpen.
En dan ben ik weer terug bij mijn telefoongesprekken. Het was een liedje  uit de jaren vijftig van een zangeres met een stem die ik destijds heel speciaal en prachtig vond. Het was een taalkundig heel eenvoudige song van de Amerikaanse zangeres Jo Stafford. Ze heeft heel veel platen gemaakt en was ooit een gevierd zangeres in Amerika en Europa. Maar dit ene nummer vond ik het allermooiste.
Een tranentrekker? Ja vast. Maar ik vind het nog steeds speciaal als ik het weer hoor: "Thank you for Calling (good bye)".

Complex

Als het om geld, macht of economische belangen gaat vindt men ondanks fundamentele verschillen in geloof of politieke overtuiging altijd welwillende contacten om bepaalde doelen te bereiken.

In Turkije is men dol op samenzweringstheorieën. Afhankelijk van de politieke voorkeur van de betreffende persoon wordt de bron van de samenzwering gezocht bij anti-Kemalisten, bij Kemalisten, bij het leger, de Amerikanen, de geallieerden, de Koerden.
Niet zo gek gezien de geschiedenis van het land en alle beweerde samenzweringen tegen de sultans, met allerlei coups en pogingen daartoe, infiltraties van buitenlandse geheime diensten en meer van dergelijk fraais.
Helaas heeft Turkije op dit soort zaken geen alleenrecht. Samenzwering en complotten komen over de hele wereld voor in de beste families. In alle landen. En slechts enkele daarvan komen op een gegeven moment aan het licht.

Ik ben een groot liefhebber van spionageromans, thrillers, whodunits en vergelijkbare genres met soms een hoog waarschijnlijkheidsgehalte. En vaak zoek ik in de berichtgeving van elke dag verbanden die verklaringen voor de in de berichten genoemde gebeurtenissen kunnen bieden. Complot complex? Misschien. Misschien zit de wereld zo in elkaar.

Een van de zaken die mij de laatste tijd heel erg heeft geboeid is de situatie in Iran. Ten gevolge van het feit dat Iran niet naar tevredenheid meewerkt aan inspecties van de internationale nucleaire waakhonden, die vermoeden dat Iran misschien atoomwapens probeert te fabriceren hebben veel westerse landen Iran allerlei sancties opgelegd. Op zich zou het trouwens niet zo vreemd zijn als Iran over die wapens zou willen kunnen beschikken als de buren, waarmee je niet al te best bevriend bent, ze wel hebben. Maar Iran blijft volhouden dat de uraniumverrijking alleen bedoeld is voor vredelievende toepassingen zoals elektriciteitsopwekking en voor medische doeleinden.

Niet alle landen houden zich aan die sancties en zodoende kan Iran nog steeds grote hoeveelheden goederen vanuit het buitenland importeren. Maar dat wordt steeds moeilijker. En de Iraanse overheid zoekt naar andere mogelijkheden.

1. Turkije wil haar economische positie in de wereld verstevigen en kan wel wat aardolie gebruiken.
2. Iran heeft olie en zoekt afzetgebieden.
3. Afgelopen maanden is er veelvuldig en intensief overleg geweest op ministerieel en presidentieel niveau tussen Turkije en Iran.
4. De sancties veroorzaken toch tekorten in Iran. De twee landen grenzen aan elkaar. Transport over de weg vindt uiteraard plaats.
5. Onlangs zijn in Turkije de mogelijkheden voor buitenlanders verruimd om te kunnen investeren en onroerend goed te mogen verwerven.
6. Vorige maand werden twee Iraanse spionnen gearresteerd. Een afleidingsmanoeuvre of een foutje van de Turkse geheime dienst.

Gisteren vond ik op internet een rapport van gezamenlijke Kamers van Koophandel in Turkije. Daarin wordt gesteld dat het aantal Iraanse bedrijven, gevestigd in Turkije, de afgelopen 10 maanden met 688 toenam tot ruim 2000. En met de "juiste" exportvergunning zal het drukker worden aan de grens met Iran vermoed ik.

Vannacht hoorde ik het geluid van een helikopter die heel traag overvloog. Toen ik naar buiten keek zag ik een legerhelikopter. Ze konden toch niet weten wat ik gedacht had? De helikopter vloog verder. En onbewust slaakte ik een zucht van verlichting. Toen werd ik wakker.

Echte rovers

Er zijn onderzoeken naar gedaan en rapporten over geschreven. Er zijn in verschillende grote steden maatregelen genomen om een halt toe te roepen aan het uitmoorden van het zangvogelbestand door zwerfkatten. Het schijnt dat in sommige parken alle zangvogels nagenoeg verdwenen zijn door het dodelijke gedrag van de katten.
Katten zijn natuurlijk eigenlijk roofdieren en ze bezitten deze eigenschap die door veel mensen liever niet gezien wordt. En ook huiskatten die dagelijks hun portie hapklare brokken krijgen kunnen het niet laten om als ze buiten komen toch te loeren op vogels. Die lieve Minoes blijkt dan opeens een killer die zijn driften niet kan beheersen. Maar niet alleen vogels worden het dupe van deze instincten ook muizen, ratten en andere kleine kruipers komen aan de beurt.

Aan de rand van het weiland waar af en toe koeien en schapen grazen staat langs de beek een heel oude boom. Aan de duidelijke littekens op zijn stam te zien was de boom in het verleden regelmatig gebruikt om de draden van de afrastering aan te spannen. Diepe horizontale insnijdingen in de schors toonden de gebruikswaarde van de boom.
De boom is misschien wel honderd jaar oud en is wel een meter dik. De grove gekerfde stam doet enigszins aan een eik denken. Maar de kroon is veel grilliger. Het is een soort pistacheboom.
Op een hoogte van een meter of drie is de stam gevorkt en zware takken reiken een tiental meters naar de hemel.
Er leven heel veel eekhoorns in Turkije. De grijze, in Europa uit Amerika geïmporteerde bruine verjagende, eekhoorn ben ik op het schiereiland van Bodrum nog niet tegengekomen. Het was november en in deze pistache die al tamelijk veel blad verloren had zag ik in de ene tand van de vork twee eekhoorns onrustig heen en weer schieten. Onraad!
Ik zocht een plekje waar ik even kon gaan zitten om te ontdekken wat er loos was. Vaak beginnen de eekhoorns bij gevaar te keffen, als een soort schoothondje, maar misschien doen ze dat alleen als er jongen zijn om die te waarschuwen.
In de andere tand van de vork ontdekte ik een grote grijze kat. Die had het zich gemakkelijk gemaakt en lag de boel stilletjes te observeren. De eekhoorns hadden hem al lang ontdekt en het leek er op dat ze hem aan het uitdagen waren. Ze kwamen dichterbij en renden dan weer snel weg. Nog dichterbij. De kat kon zich niet beheersen. Hij stond op en kromde zijn rug. Maakte zich klaar voor de sprong. Maar net daarvoor verdween de eekhoorn weer. Dat ging zo een aantal keren. Misschien had de kat ervaring of wist hij gewoon dat hij ze niet achterna hoefde te gaan. Geen enkele kans daar hoog in die boom. Maar de eekhoorns lieten hem niet met rust. Tot op anderhalve meter kwamen ze soms. Dan stond de kat weer op en....
Na een half uurtje had ik het wel gezien. En juist op dat ogenblik scheen de kat in te zien dat zijn missie geen succes op zou leveren. Hij klom naar beneden, uit de boom en verdween in het gras langs de beek.

Afgelopen dinsdagmorgen zat ik in mijn werkkamer achter mijn laptop. De deur naar de gang stond open. Het was prachtig weer en ook de deuren naar het terras stonden open.
Op een gegeven moment richtte ik mijn hoofd op en zag een eekhoorn door de deuropening naar binnen trippelen. Door de gang en naar de keuken. Ik weet dat een eekhoorn in huis onaangename gevolgen kan hebben, opengeknaagde etenswaren en kapotte snoeren om maar iets te noemen.
Ik liep naar de keuken en zag het diertje wegschieten achter de koelkast. Onze kat die ergens in de kamer lag te soezen had in de gaten dat er iets stond te gebeuren. Ze kwam achter me aan. En toen kwam de eekhoorn achter de koelkast vandaan.
Onze kat draaide zich vliegensvlug om en vluchtte de trap op.

Innerlijke drang

Door mijn werk maakte ik in Nederland ooit kennis met de familie K. die oorspronkelijk uit Turkije kwam. Op een gegeven moment ben ik hen uit het oog verloren. Een oud collega, met wie ik incidenteel nog wel eens berichten wissel, heeft altijd contact met de familie gehouden en hij vertelde me de laatste gebeurtenissen.
Hun families kwamen uit een van de oostelijke provincies van Turkije. Het waren grote welgestelde families en ze bezaten veel landerijen, huizen en andere bezittingen. Ze behoorden tot een van de minderheidsgroepen.
In het begin van de twintigste eeuw werden al hun eigendommen van staatswege geconfisceerd. Hun woning mochten ze aanvankelijk nog houden. Ze hadden zich "vrijwillig" tot de Islam moeten bekeren om verdere repercussies te voorkomen. Maar ondanks hun bekering werden ze samen met duizenden anderen in 1915 "verplaatst". Op transport gesteld, gedeporteerd. Ze maakten een tocht, voornamelijk te voet, van honderden kilometers. Er vielen duizenden slachtoffers. Slechts weinigen brachten het er levend vanaf.
De tocht ging richting het zuiden en er werd gemompeld dat men via Antalya naar Cyprus zou oversteken. Zo ver kwam het niet. Na weken van ontberingen kwam de tocht tot een eind en de overlevenden vonden ergens in de buurt van Antalya een onderkomen. Hun enige bezittingen waren de vodden die ze aan hun lijf hadden.
Het leven kwam in rustiger vaarwater en in 1929 werden Akay en Zerdali geboren. Ze woonden dichtbij elkaar in de kleine gemeenschap. Ze speelden samen en gingen samen naar school als de mogelijkheid zich voordeed. En , niet verwonderlijk, ze trouwden met elkaar. Maar echt met rust gelaten werden ze niet. In de dertiger jaren moesten ze vanwege de politiek van turcificatie hun namen zelfs veranderen. Dat was de grootste vernedering die Akay zich maar in kon denken en hij besloot het land te verlaten zodra de mogelijkheid zich voor zou doen. En hij zwoor dan nooit meer terug te zullen komen.
Die kans kwam in 1960 toen de eerste Turkse arbeiders naar Duitsland gingen. Hoe hij het voor elkaar heeft gekregen is niet bekend maar hij vertrok en liet zijn vrouw en kinderen achter. Maar Duitsland beviel hem niet echt en hij trok verder naar Nederland.
Na enkele jaren slaagde hij er in zijn vrouw en kinderen over te laten komen. Akay was succesvol en hij opende een restaurant in G.
Maar op een gegeven moment begon het bij de kinderen te knagen. Ze wilden terug naar Turkije. En toen ze wat ouder waren gingen ze regelmatig op vakantie naar hun geboorteland. Ze hadden een dubbele nationaliteit dus dat was eenvoudig. Het kwam zo ver dat de ze verhuisden en zich weer in Turkije vestigden. Vader en moeder bleven achter. De kinderen kwamen nog wel op bezoek en ze probeerden hun ouders die op leeftijd begonnen te raken over te halen ook naar Turkije terug te komen.
Moeder had er wel oren naar maar vader weigerde pertinent. De vernedering was te groot geweest en hij zou nooit meer teruggaan. Moeder was solidair.
Op 81 jarige leeftijd overleed vader in het ziekenhuis. Op zijn sterfbed verbood hij zijn oudste zoon hem naar Turkije te laten vervoeren. Hij werd begraven in A.
Moeder wist op een gegeven moment niet beter te doen dan terug te keren. Ze begreep niet waar het gevoel vandaan kwam maar ze moest.
Bezittingen werden van de hand gedaan. Enkele dozen met prullen en fotoboeken en kleding werden op transport gezet. Moeder werd door haar kinderen opgehaald. Ze kwam bij haar dochter in huis waar een kamer voor haar was ingericht. Na een welkom door kleinkinderen en anderen ging ze moe naar bed. Ze was gelukkig.
De volgende morgen vroeg werd ze gevonden. Ze zat op een bank in de tuin met een glimlach op haar gezicht. Ze ademde niet meer.